Развитие общеобразовательной школы и педагогической мысли Польши
![Диссертация: Развитие общеобразовательной школы и педагогической мысли Польши](https://westud.ru/work/2911256/cover.png)
Только в ноябре 1918 г. Польша приобрела национальную независимость. Этому событию способствовала благоприятная международная обстановка, богатый опыт борьбы за возрождение независимости и массовый патриотизм поляков. Независимое польское государство с единой политической и экономической системами, единой системой просвещения, обороны, финансов и т. д. создавалось усилиями всего польского народа… Читать ещё >
Содержание
- ПЕРЕЧЕНЬ УСЛОВНЫХ ОБОЗНАЧЕНИЙ
- ОБЩАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА РАБОТЫ
- Глава 1. ИСТОРИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ РАЗВИТИЯ ШКОЛЫ И ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ МЫСЛИ ПОЛЬШИ С НАЧАЛА ХРИСТИАНИЗАЦИИ ДО ПОЛНОЙ ПОТЕРИ ГОСУДАРСТВЕННОСТИ
- 1. 1. Социально-экономические и политические предпосылки возникновения первых школ
- 1. 2. Зарождение и развитие педагогической мысли в Польше (до начала деятельности Эдукационной комиссии)
- 1. 3. Польская школа в период эпохи Возрождения (XVI-XVII столетие). Реформация и Контрреформация и их влияние на школу и просвещение
- 1. 4. Деятельность Эдукационной комиссии (1773−1794) и ее роль в развитии польской системы народного образования и педагогической мысли
Глава 2. ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА И ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ МЫСЛЬ ПОЛЬШИ В ПЕРИОД ПОТЕРИ ГОСУДАРСТВЕННОЙ САМОСТОЯТЕЛЬНОСТИ. ДЕМОКРАТИЧЕСКИЙ ХАРАКТЕР БОРЬБЫ ПОЛЬСКОГО НАРОДА ЗА НАЦИОНАЛЬНУЮ ШКОЛУ И ЕЕ РОЛЬ В ВОЗРОЖДЕНИИ НЕЗАВИСИМОСТИ.
< 2.1. Школа и педагогическая мысль Польши на территории, отошедшей к России. Борьба польского народа за национальную школу.
2.2. Состояние просвещения на территории Польши, вошедшей в состав Пруссии и Австрии. Характер и условия борьбы поляков против насильственной ассимиляции и за национальную школу.
2.3. Общая характеристика и особенности развития польской педагогической мысли в период разделов
Глава 3. ШКОЛА И ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ МЫСЛЬ В МЕЖВОЕННОЙ ПОЛЬШЕ (1918−1939).
3.1. Исторические условия возрождения польского государства и специфические особенности становления национальной школы.
3.2. Меры, принимаемые’правительством по развитию единой национальной школы в 1918—1932 гг. г. Типы школ. Организация и управление народным образованием. Подготовка педагогических кадров.
3.3. Попытка правительства приостановить кризис школы. Реформа Януша Енджеевича. Школьная структура и содержание образования.
3.4. Педагогическая мысль в межвоенной Польше (1918−1939)
Глава 4. ПОЛЬСКАЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА В
ГОДЫ ВТОРОЙ МИРОВОЙ ВОЙНЫ (1939−1945).
4.1. Исследования, посвященные польской школе периода гитлеровской оккупации.
4.2. Организационные формы подпольного обучения в повшех-ных школах. Вносимые изменения в содержание официальных учебных программ. Деятельность ТОН в помощь подпольному обучению.
4.3. Организация подпольного обучения на уровне средней общеобразовательной школы.
Глава 5. ПОЛЬСКАЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА И ОСОБЕННОСТИ ЕЕ РАЗВИТИЯ В ПОСЛЕВОЕННЫЙ ПЕРИОД. ИЗМЕНЕНИЯ, НАСТУПИВШИЕ В СВЯЗИ С УПРАЗДНЕНИЕМ В ПОЛИТИЧЕСКОЙ ЖИЗНИ СТРАНЫ ОДНОПАРТИЙНОЙ СИСТЕМЫ.
5.1. Возрождение и развитие школы в первые послевоенные и последующие годы (1944−1960). Борьба политических партий за школу. Ликвидация неграмотности и реализация всеобуча. Подчинение школы политике государства и подготовка к реформе 1961 года.
5.2. Реформа школы 1961 года и ее особенности. Изменение содержания образования и усиление идеологизации в воспитательной работе. Организация помощи учащимся в сознательном выборе профессии.
5.3. Расширение школьной сети. Материально-техническое снабжение, производство и применение наглядных пособий и технических средств обучения.
5.4. Решение проблем, связанных с подготовкой педагогических кадров и обеспечением ими общеобразовательных школ.
5.5. Реформа школы 1973 года, направленная на введение всеобщего среднего (десятилетнего) образования. Сложности в ее реализации. Закон от 26 января 1982 г., внесший изменения в ход реформы.
5.6. Меры, принимаемые ПОРП и правительством ПНР по стабилизации общественно-политического кризиса в стране и усилению воспитательной работы в общеобразовательных школах. Усиление кризиса к концу 80-х годов, приведшего к смене политической власти, и особенности развития польской школы в изменившихся условиях.
Глава 6. РАЗВИТИЕ ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ НАУКИ В ПОСЛЕВОЕННОЙ ПОЛЬШЕ
6.1. Общая характеристика развития педагогической науки в послевоенной Польше и ее периодизация.
6.2. Исследование в области философских основ и общих проблем педагогики и дидактики.
6.3. Исследования в области социальной педагогики, андрого-гики и дошкольного воспитания.
6.4. Исследования в области теории воспитания и истории педагогики
6.5. Типы научно-педагогических учреждений и их роль в подготовке научных кадров. Ученые степени и звания.
Список литературы
- Антология педагогической мысли Древней Руси и Русского государства XIV—XVII вв. / Сост.С. Д. Бабишин, Б. Н. Митюров. — М.: Педагогика, 1985. 363 е., ил.
- Беспамятных Н.Д. Математическое образование в Белоруссии: Ист. очерк. — Минск: Вышэйшая шк., 1975. — 288 с,
- Воспитательная работа в школах стран социализма. Вопросы теории и практики. — М.: Педагогика, 1982. — 166 с.
- Герои Сопротивления: Кн. для учащихся ст. классов / Сост. А. Я. Манусевич, Ф. А. Молок. 3-е изд., испр. и доп. — М.: Просвещение, 1990. — 192 е., ил.
- Григорьянц Т.Ю. Оккупационная политика фашистской Германии в Польше (1939−1945 г. г.). — М.: Наука, 1979. — 223 с.
- Гоммонай В.В. Народное образование в Европейских странах социалистического содружества. — Киев: Радяньска школа, 1978. — 120 с.
- Добрынин М.А., Смирнова А. С. Готов ли ребенок к школе? // Начальная шк. — 1974. — М 4. — С. 88−89.
- Добрынин М.А. Реформа народного образования в условиях строительства развитого социализма в ПНР // Сов. педагогика. — 1978. № 7. — С. 142−144.
- Добрынин М.А. Рецензия. // Сов. педагогика. —1979. № 1. — С. 116−118. Рец. на KH.:Szyimmski М. Modernizacja systemu szkol-nego na wsi. W-wa: PWN, 1978. -- 370 s.
- Добрынин М.А. Школьники изучают правила дорожного движения // Нар. образование. — 1979. — М И. — С. 87−88.
- Добрынин М.А. Опыт Польской Народной Республики по подготовке детей б лет к обучению в школе // Пробл. обучения в начальных классах школы. — Минск: НИИП, 1979. — С. 115−121.
- Добрынин М.А. В Народной Польше // Дошкольное воспитание.1979. М7.- С. 75−76.
- Добрынин М.А. Подготовка и повышение квалификации педагогических кадров в Польской Народной Республике // Сов. педагогика.1980. — Я3- 5. — С. 131 -135.
- Добришн М.А. Виховання бережливого ставлення до природи у школах ПНР // Початкова школа. — 1980. — Л/* 3. — С. 73−75.
- Добрынин М.А. Профориентация учащихся в Польской Народной Республике // Школа и производство. — 1980. — Jsf- 7. — С. 60−62.
- Добрынин М.А. Трудовое обучение в общеобразовательных школах Польши // Школа и производство. — 1988. — N- 8. — С. 61 -62.
- Добрынин М. А. Идеи В. А. Сухом л и некого в Польской Народной Республике // В. А. Сухомлинский и актуальные проблемы перестройки народного образования. — Минск, 1989. — С. 191−193.
- Добрынин М.А. Букварь по дошкольному воспитанию // Дошкольное воспитание. — 1990. — № 4. — С. 98−99.
- Добрынин М.А., Михальчик М. Воспитание и подготовка учащихся к разумной организации быта в школах Польши // Здравоохранение Белоруссии. ¦- 1991. — № 3. — С. 47−50.
- Добрынин М.А., Ратаек 3. Система непрерывного образования учителей в Польше // Советская педагогика, 1991. — Jf~ 7. — С. 130 — 133.
- Добрынин М.А. Педагогическая мысль Польши в эпоху Возрождения: Метод, указ. студентам, изучающим спецкурс «Развитие школы и педагогической мысли Польши». — Брест: Брест, пед. ин-т, 1994. — 15 с.
- Добрынин М.А. Польша: история общеобразовательной школы и педагогической мысли (с периода христианизации до 1939 года). Брест: изд. С. Лаврова, 1997. — 144 с.
- Добрынин М.А. История общеобразовательной школы и педагогической мысли Польши (1944- 1995). — Брест: БрГУ, 1999. — 160 с.
- Добрынин М.А. Общеобразовательная школа Польши в годы второй мировой войны (1939−1945). — Брест: Изд. С. Лаврова, 1999. — 28 с.
- Жеромский С. Избранные сочинения. В 4 т. Т. 2. — М.: Госиздат худож. лит., 1958. — 591 с.
- История педагогики: Учебник для студентов пед. ин-тов / Н. А. Константинов, Е. Н. Медынский, М. Ф. Шабаева. 5-е изд., доп. и пере-раб. — М.: Просвещение, 1982. — 447 е., ил.
- Клевченя А.С. Мировоззрение Владислава Спасовского. — Минск: БГУ, 1969. — 230 с.
- Корчак Я. Как любить ребенка. — М.: Политиздат, 1990. — 493 с.
- Костомаров Н.И. Смутное время Московского государства в начале XVII столетия, 1604−1613. — М.: Чарли, 1994. — 799 с.
- Колесников Л.Ф., Турченко В. Н., Борисова Л. Г. Эффективность образования. — М.: Педагогика, 1991. — 270 с.
- Краткая история Польши. С древнейших времен до наших дней.
- Культура в конце XV и в XVI в. / И. Ф. Белза, И. С. Нарский, Л.И.Та-нанаева и др. / История Польши. — М.: Изд. АН СССР, 1956. — Т. 1. — Ч. 3. — Гл. 5, § 9. — С. 202−222.
- Малькова З.А. Школа и педагогика за рубежом. — М.: Просвещение, 1983. — 191 с.
- Мальдзк A.I. На скрыжаванш славянаах традыцый. — Минск: На-вука i тэхшка, 1980. — 255 с.
- Мещеряков В.П. Братские школы в Белоруссии. — Минск: Изд-во Б ГУ, 1977. — 55 с.
- Мизя Т., Сташинский Э. Эдукационная национальная комиссия // Педагогическая энциклопедия: В 4-х. т. Т. 4. — М.: Советская энциклопедия, 1968. С. 742 744.
- Муравьёв А.В., Сахаров A.M. Очерки истории русской культуры IX -XVII вв. 2-е изд. дораб. М.: Просвещение, 1984. — 336 с.
- Об отказе от договоров правительства бывшей Российской империи.: Декрет СНК от 29 августа 1918 г. // Декреты Советской власти. — М.: Политиздат, 1964. — Т. 3. — С. 257−260.
- Оргиш В.П. Древняя русь. Образование Киевского государства и введение христианства. — Минск: Наука и техника, 1988. — 150 с.
- Панчин Ф.Г. Педагогическое образование в России: Историко-педа-гогические очерки. — М.: Педагогика, 1979. — 215 с.
- Развитие просвещения в 1986—1988 году. — Варшава: Школьное и педагогическое изд-во, 1988. — 123 с.
- Савина А.К. Польша. Раздел X. Народное образование // БСЭ. — 3-е изд. — М.: Сов. энцикл., 1975. — Т. 20. — С. 305−306.
- Снытко Т. Г. Русское народничество и польское общественное дви
- Стрезикозин В.П., Шахмаев Н. М. Учебное радио и телевидение в Польской Народной Республике // Сов. педагогика. — 1965. — Jf-7. — С. 111−115.
- Сянкевич Г. Р. Народная асвета у Заходняй Беларуа (1920−1939) // Нарысы ricTopbii народнай асветы i педагапчнай думю у Беларусь — Минск: Народная асвета, 1968. — С. 345 346.
- ЦГИАЛ, ф. 733, оп. 166, д. 27, л. 125−126.
- ЦГИАЛ, ф. 733, оп. 202, д. 570.
- ЦГИАЛ, ф. 733, оп. 198, д. 25, л. 23−24.
- ЦГИАЛ, ф. 733, оп. 167, д. 227, л. 4.
- ЦГИАЛ, ф. 733, оп. 202, д. 401−404, 750.
- Школа европейских стран социализма. Послевоенное развитие и современные проблемы / Под ред. М. Н. Кузьмина. — М.: Педагогика, 1976. — 259 с.
- Шустер У.А. Польское восстание 1830 1831 гг. // История СССР. ~ М.: Наука, 1967. — Т. 4. -- С. 407−412.
- Энгельс Ф. Революция и контрреволюция в Германии // Маркс К., Энгельс Ф. Соч. — 2-е изд. — Т. 8. — С. 52 53.
- Tamze, Zbior Ignacego Jakubca, teczka 17, иг 13.
- Tamze, Zbior Ignacego Jakubca, Szkolnictwo powszechne (instrukcja OBS z 1944r.), teczka 16, nr 12.
- Tamze, Zbior materialow do historii oswiaty w latach 1939−1945, sygn.
- Tamze, Zbior materialow. , OBS, Szkolnictwo w okresie przejscio-wym (instrukcja DOiK pocz^tek 1944 г.), sygn. Ila (1) OBS.
- Tamze, Projekt wytycznych na okres przejsctowy dotycz^cy organizacji nauczania w szkolach srednich ogolnoksztalc^cych, sygn. 111(7), OBS.
- Archiwum Zespohi Badawczego Dziejow Oswiaty w latach latach oku-pacji hitlerowskiej 1939−1945. Oddzial PAN w Krakowie (AZBDO), sygn. II (10) OBS.
- AZG ZNP, sygn. 24, tecz. 21.
- AGAD PRAKP 150, k. 118- 199, 151, 526.
- Tamze, PRAKP 148, k. 488 -489, PRAKP 149, k. 269, PRAKP 150, k. 178- 179, 267.
- AGAD KGGW 1(47)1885, k. 42 43.
- Badanie wynikow nauczania w szkoiach ogolnoksztalc§, cych / Pod red. W.Okonia. — W-wa: NK, 1951. 212 s.
- Barariski A., Rozwadowska-Skrzeczyriska J. Szkoly niepubliczne. Prze-pisy i wyjasnienia wedlug stanu prawnego na dzien 1 maja 1996 roku. — 1-е wyd. — W-wa: WSiP, 1996. — 164 s.
- Bartecki ., Chabior E. О nowtj. organizacji proeesu uanczania. — W-wa: NK, 1962. 329 s.
- Barycz H. Barok // Historia nauki Polskiej. — W-wa: PAN, 1970. — T. 2. — 480 s.
- Bartecki J. Aktywizacja proeesu nauczania poprzez zespoly uczniow-skie. — W-wa: PWN, 1958. — 229 s.
- Borowska J. Srednia powszechna // Trybuna Ludu. — 1978. — 22 lutego. — S. 2.
- Centralne Archiwum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Delegatura Rz§, du RP na Kraj. Raporty sytuacyjne 1941 -1944. Sygn. 202-II i sygn. 202-III.
- Tamze, Polityka oswiatowo-kulturalna. Tezy TON (lato 1943), sygn. 202-III — 32, k. 210−212.
- Czartoryski P. Sredniowiecze. Histoiia nauki Polskiej. — W-wa: PAN, 1970. — Т. 1. — 480 s.
- Czartoryski Adam Kazimierz. Drugi list imc Pana Doswiadczynskiego do przyjaciela swego wzgl§ dem edukacji corelc. — W-wa, 1781. — 38 s.
- Czeszejko J. Ostatni dzien obrad zjazdu nauczycielskiego // Polska Li-wica spoleczna wobec oswiaty w latach 1919−1939. — W-wa: PZWS, 1960. — S. 487.
- Chalasinski J. Szkolnictwo i wychowanie. — W-wa: NK, 1948. — 431 s.
- Czapow Cz. Rodzina a wychowanie. — W-wa: NK, 1968. — 375 s.
- Czerniewski W. Rozwoj dydaktyki polskiej w latach 1918−1954. — W-wa: PZWS, 1963. — 487 s.
- Danek W. Pogl^dy pedagogiczne Atlolfa Dygasinskiego. — Wroclaw- Zaklad im. Ossoliriskich, 1954. — 119 s.
- Dawid J. W1. Pisma pedagogiczne. — Wroclaw: Zaklad im. Ossolins-kich, 1961. — 191 s.
- Dekret о obowi^zku szkolnym. Z dnia 23 marca 1956 r. // Dz. Urz. — 1956. — Nr9, poz. 52.
- Dekret о obowi§, zku szkolnym: Z dnia 7 lutego 1919 roku // Dz. Urz. MWRiOP. — 1919. — Nr2, poz. 2. t
- Dobryninas M. Darbas ir teclinika I III klasese // Tarybine mokykla. — 1979. — M 11. — L. 25−26.
- Dobrynin M. Polska szkola w okresie drugiej wojny swiatowej 19 391 945. — W-wa: PFK, 1999. — 28 s.
- Dobrynin M. Ks. G. Piramowicz i jego dzielo «Powinnosci nauczycieli». // Materjaly XIV Mi§ dzynarodowego Sympozium Kosciuszkowskiego (Maciejowice, 11−12.X.1997). W-wa: PFK, 1998. — S. 9−18.
- Dowiat J. Monarchia wczesnopiastowska // Zarys historii Polski. — W-wa: PIW, 1979. S. 59 100.
- Dobrzariski J. Wychowanie i szkolnictwo w zaborze austriasckim na przelomie XVIII i XIX w. // Historia wychowania / Pod red. L. Kurdy-bachy. — W-wa: PWN, 1967, — T. 2. — S. 115−124, 399−403.
- Drucka N. Szkola w podziemiu. Z dziejow polskiego tajnego nauczania w latach okupacji hitlerowskiej. — W-wa: MON, 1973. — 215 s.
- Dziennik Praw Krolestwa Polskiego (DPIvP). — W-wa, 1864. — T. 62. — S. 327−333.
- Dzieje Polski / Pod red. J. Topolskiego. — W-wa: PWN, 1981. —936 s.
- Encyklopedia Powszechna PAN: W 4 t. — W-wa: PWN, 1975. — T. 3. — 800 s.
- Falski M. Fragmenty prac z zakresu oswiat. y 1900 1944. — Wroclaw: Zaklad im. Ossolinskich, 1974. 488 s.
- Falski M. Wyniki spisu dzieci z czerwca 1926 r. — W-wa, 1928. — 88 s.
- Fleming E. Telewizja w nauczaniu i wychowanhi. — W-wa: PZWS, 1965. — 204 s.
- G^siorowska Z. Ogrod szkolny a nowy program. — W-wa: Nasza ksi§ ga-rnia, 1936. — 186 s.
- Gierowski J. Historia Polski, 1764 1864. W-wa: PWN, 1979. — 455 s.
- Glos znad Niemna. — 1995. — 10−16 kwietnia. S. 2.
- Ghjbocki W., Morawski K. Kultura walcz^ca 1939−1945. Z dziejowkultury polskiej w okresie okupacji. — W-wa: WSiP, 1979. — 286 s.
- Groniowski K. Trzy czy jedna kultura // Zarys historii Polski. — W-wa: PIW, 1979. — Roz. 8, Cz. 3. — S. 551−572.
- Gumkowski J. Mlodziez polska podczas okupacji 1939−1945. Niektore problemy polityki hitlerowskiej okupanta wobec mlodziezy polskiej. — W-wa: Iskry, 1977. — 411 s.
- Hellwig J. Prolegomena do historii wychowania. — Poznari: Eruditus, 1995. —¦ 122 s.
- Hellwig J. Oswiata pracujg, cych w Polsce. W-wa: Instytut Wydawni-czy Zwi^zkow Zawodowych, 1986. — 312 s.
- Higjena szkolna: Podr§ cznik dla kierownikow szkol, nauczycieli i leka-rzy szkolnych. — W-wa: Wyd. M. Arcta, 1921. — 819 s.
- Historia Wychowania. Wiek XX: W 2 t. / Pod red. J. Mi§ so. — W-wa: PWN, 1980. — Т. 1. — 436 s.
- Holub Cz. Okr^g Poleski ZWZ-AK w latach 1939- 1944. Zarys dziejow.1. W-wa: PWN, 1991. — 235 s.
- Instrukcia TON, maj 1942 // AZG ZNP, sygn. 24, teczka 21.
- Instrukcia w sprawie organnizacji r. szkolnego 1945/46 w srednich szko-lach ogolnoksztalc^cych: Z dnia 16 lipca 1945 r. // Dz. Urz. MO. — 1945. Nr2, poz. 62.
- Izdebska H. Funkcjonowanie rodziny a zadania opieki nad dzieckiem.
- Wroclaw: PAN, 1967. 177 s.
- Gajdeczkowa B. Zjednoczone — znaczne lepsze // Trybuna Ludu. — 1976. — 2 stycznia. — S. 4.
- Gajdeczkowa B. W drodze do szkoly // Trybuna Ludu. — 1979. — 6 czerwca. — S. 6.
- Gomolec L. Strajki szkolne w zaborze pruskim // Historia wychowania
- Pod red. L.Kurdybachy. — W-wa: PWN, 1967. — T. 2. — S. 576 590.
- Gora W. Polska Rzczpospolita Ludowa 1944−1974. — W-wa: KiW, ¦ 1976. — 552 s.
- Grzegorzewska M. Wybor pism. W-wa: PWN, 1964. — 358 s.
- Jaworski M. Janusz Ivorczak. —¦ W-wa: Interpress, 1972. — 152 s.
- Karta praw i obowi§, zkow nauczycieli: Ustawa z dnia 27 kwietnia 1972 r. // Dz. Urz. — 1973. — Nrl6, poz. 114.
- Karpowicz S. Pisma pedagogiczne. — Wroclaw: Zaldad im. Ossoliris-kich, 1965. — 573 s.
- Kiniewicz S. Historia Polski, 1795−1918. — W-wa: PWN, 1980. — 604 s.
- Ivoncepcja ksztalcenia ogolnego / Ministerstwo Edukacji Narodowej. — W-wa, 1991. — 24 s.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej: Ustawa z dnia 17 marca 1921 roku. — 3-ie. wyd. — W-wa: Ksi§ garnia Polska Tow. Polskiej Macierzy Szkolnej, 1924. — 48 s.
- Kopf S: Lata okupacji. Kronika fotograficzna walcz§, cej Warszawy. — W-wa: PAX, 1989. — 568 s.
- Koll§, taj H. Listy Anonimado Stanislawa Malachowskiego. Prawo poli-tyczne narodu polskiego. — W-wa, 1954. — T. 2. — 527 s.
- Ivosciol katolicki w Polsce 1918- 1990: Rocznik statystyczny. W-wa: GUS. Zaklad Socjologii Religii SAC, 1991. — 351 s.
- Kotarski K. Praca szkoly w swietle przepisow. — 3-ie wyd. — W-wa: PZWS, 1973. — 740 s.
- Kot S. Dzieje wychowania. — 2-ie wyd. Krakow: Naklad Gebetnera i Wolffa. 1928. — 352 s.
- Kot, S. Historia wychowania: W2t. W-wa: Wyd. Zak, 1996. — T. 1−2.
- Kowalski St. Sociologia wychowania w zarysie. — W-wa: PWN, 1974.529 s.
- Kozakiewicz M. Kariery plockie. Szkolnictwo a uprzemyslowienie. — W-wa: NK, 1971. — 126 s.
- Ivrasuski J. Tajne szkolnictwo polskie w okresie okupacji hitlerowskiej 1939−1945. — W-wa: PWN, 1977. — 411 s.
- Kromer M. Polska czyli о polozeniu, ludnosci, obyczajach, urz§ dach i sprawach publicznych Krolestwa Polskiego ksifgi dwie. — Olsztyn: Pojezierze, 1977. — 223 s.
- Kuberski J. Szkola i spoleczeristwo. Problemy nadchodz§, cej reformy.1. W-wa: KiW, 1977. — 269 s.
- Kucha R. Oswiata elemenarna w Krolestwie Polskim w latach 18 641 914. -- Lublin: UMCS, 1982. 223 s.
- Kuczynski M. Dwa narody to samo cierpienie // Rzeczpospolita, 1988. — 19 kwietnia.
- Kupisiewicz Cz. Nauczanie programowane. — 2-ie wyd. — W-wa: PZWS, 1970. — 187 s.
- Kupisiewicz Cz. О efektywnosei nauczania problemowego. — 3-ie wyd.
- W-wa: PWN, 1965. -- 204 s.
- Kupisiewicz Cz. Metody programowania dydalctycznego. — W-wa: PWN, 1975. — 175 s.
- Kupisiewicz Cz. Model wyksztalconego Polaka // Trybuna Ludu. — 1986. — 9 stycznia. — S. 4.
- Kupisiewicz Cz. Podstawy dydaktyki ogolnej. — W-wa: PWN, 1976.327 s.
- Kupisiewicz Cz. Wci^z bez perspektyw // Glos nauczycielski. — 1987.1 marca. — S. 3.
- Kurdybacha L. Niezwyci^zona szkola // Tajne nauczanie w czasie oku-pacji na terenie okr^gu szkolnego Warszawskiego / Pod red. T. Wojeris-kiego. W-wa: NK, 1947. S. G 17.
- Kurdybacha L. Pogl^dy wychowawcze Szymona Mariciusa // Historia wychowania. — W-wa: PWN, 1967. — Т. 1. — S. 400−407.
- Kwieciriski Z. Odpad szkolny na wsi: Stadium soeiopedagogiczne. — W-wa: Komitet Badari Rejonow Uprzeinysiowioiiych i Instytut Rozwo-ju Wsi i Rolnictwa PAN, 1972. — 235 s.
- Kwieciriski Z. Dynamika funkcionowania szkoly. — W-wa: PWN, 1990.264 s.
- Lewowicki T. Psichologiczne roznice indywidualne a osi§, gni§ cia ucz-niow. — W-wa: WSiP, 1977. — 232 s.
- Lewowicki T. Indywidualizacja ksztalcenia. W-wa: PWN, 1977. — 334 s.
- Lewin A. Problemy wychowania kolektywnego. W-wa: PZWS, 1953.324 s.
- Liceum ogolnoksztalc§, ce im. Wl. Jagielly 1906−1986. — Plock: Plocka Drukarnia Akcydensowa, 1986. — 120 s.
- Libelt K. Wybor pism pedagogicznych / Opracowal B.Suchodolski. — W-wa: Swiatowid, 1947. — 57 s.
- Lugowski B. Szkolnictwo w Polsce 1929−33 w opinii publicznej. — W-wa: PZWS, 1961. 217 s.
- Lopatkowa M. Elementarz wychowania mlodego dziecka. — W-wa: LSW, 1988. — 114 s.
- Marczuk M. Walka ZNP о post^powy program oswiatowy. — W-wa:1. NK, 1970. — 478 s.
- Marciniak Z. Zarys historii wychowania. — W-wa: PWN, 1978. — 199 s.
- Manteuffel T. Monarchia wczesnopiastowska // Zarys historii Polski. — W-wa: PIW, 1979. — S. 11 -59.
- Massalski A. Szkolnictwo na Kielecczyznie w okrcsie okupacji 19 391 945. — W-wa- Krakow: PWN. — 1975. 185 s.
- Matuszewicz M. Dariusz mego zycia. W 2 t. Т. 1. — W-wa: PIW, 1986. — 928 s. (t. 1. s. 36−43.)
- Mauersberg S. Reforma szkolnictwa w Polsce w latach 1944−1948. — Wroclaw- W-wa- Krakow: Zaklad Narodowy im. Ossoliriskich, 1974. — 263 s.
- Michalski S. Tajne nauczanie w Wielkopolsco w okresie okupacji hitlero-wskiej. — Poznan: Wydawnictwo Poznariskie, 1968. 145 s.
- Michalowska-Gumowska J. О podstawowych problemach oswiaty i wychowania // Trybuna Ludu. — 1986. — 23 maja. — 2 s.
- Mi^so J. Uniwersytet dla wszystkich. — W-wa: PZWS, 1960. — 187 s.
- Mi^so J. Szkolnictwo zawodowe w Krolestwie Polskirn w latach 1815 — 1915. — Wroclaw: Ossolineum, 1966. — 324 s.
- Mrozowska K. Historia oswiatu i wychowania w Polsce w latach 19 181 978 — przeszlosc, stan obecny, perspcktywy // Kwartalnik Pedagog-iczny. — 1979. — Nr3. — S. 76−82.
- Modrzewski A. Frycz. О poprawie Rzeczypospolitej. — W-wa, 1953. — 155 s.
- Monitor Polski. — 1982. — Nr5.
- Muszynski H. Zarys teorii wychowania. — 2-ie wyd. — W-wa: PWN, 1977. — 423 s.
- Muszynski H. Ideal i cele wychowania. — 2-ie wyd. — W-wa: WSiP,
- Mystkowska H. Ivsi^zka w wychowania przedszkolnym. — W-wa: PZWS, 1965. 159 s.
- Mystkowska H. Metody stasowane w przedszkolu a efekty w klasie I. — W-wa: WSiP, 1975. — 204 s.
- Nauka — przywilejem bogaczy // Dziennik Poranny. — 1937. — 2 stycznia.
- Naucziciel i mlodziez. Tradycje Sytuacja — Perspektywy: Koferencja w Jabionnie, 24−26 listopada 1981 r. — W-wa: PAN, 1986. — 412 s.
- Niezwyci§ zona szkola. Tajne nauczanie w czasie okupacji na terenie Okr^gu Szkolnego Warszawskicgo / Pod red. T. Wojeriskiego. — W-wa: NK, 1947. — 135 s.
- Nowak В., Ciechoriczyk L. Liceum ogolnoksztalc§ ce im. Janusza Kor-czaka w Wi§ cborku. — Wi§ cbork, 1995. — 88 s.
- Nowacki J. NURT przed nowyin rokiem // Gios nauczycielski. — 1975. — 21 wrzesnia.
- Nowa szkola. — 1961. — Nrll. — S. 1−2.
- Okori W. Podstawy wyksztalcenia ogolnego. — W-wa: WSiP, 1967. — 379 s.
- Okon W. Nauczanie problemowe we wspolczenej szkole. — W-wa: WSiP, 1978. — 340 s.
- Okon W. Proces nauczania. — W-wa: PZWS, 1966. — 307 s.
- Okon W. О post^pie pedagogicznym. — W-wa: KiW, 1970. — 283 s.
- Okori W. Nowe tendencje w badaniach nad programami szkolnymi // Kwartalnik Pedagogiczny. — 1978. — Nr3. — s. 3−13.
- Okolnik Nr6329−19. S. 11. W sprawie programow naukowych z dnia 17 maja 1919 r. // Dz. Urz. — 1919. — MWRiOP. — Nr6, poz. 13.
- Okori W. Slownik pedagogiczny. — 5-e wyd., zmienione. — W-wa: PWN, 1992. — 246 s.
- Окоп W. Wprowadzenie do dydaktyki ogolnej. — W-wa: PWN, 1987. — 456 s.
- Ossowska M. Wzor obywatela jako wytyczne wychowania // Nowa szko-la. — 1945. — Nr4 5. — S. 18 27.
- Oswiata i wychowanie w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: Dorobek 30-lecia i perspektywy rozwoju. — W-wa: WSiP, 1975. — 256 s.
- Oswiata i wychowanie w Polsce Ludowej. Wybrane zagadnienia: Praca zbirowa / Pod red. W.Okonia. — W-wa: PZWS, 1968. — 344 s.
- Oswiata i kultura doroslych / Pod red. K. Wojciechowskiego. W-wa: PZWS, 1958. — 359 s.
- Ozga W. Rozmieszczenie szkol w Polsce. W-wa: WSiP, 1974. 584 s.
- Paj^k K. Wieliczka stare miasto gornicze. — Krakow: Wydawnictwo Literackie, 1968. — 185 s.
- Pami§ tniki nauczycieli weteranow (1905−1945). / Pod red. M. Kozakie-wicza. — W-wa: NK. — 1958. 357 c.
- Pedagogika Towarzystwa Przyjaciol Dzieci / Pod red. B. Butrymowicz, L. Gomolki. — W-wa: PWN, 1975. — 378 s.
- Peter J. Ideal wychowawczy nowej szkoly — czlowiek uspoleczniony // Nowa szkol a. — 1945. — Nr4 5. — S. 1−18.
- Pedagogika: Podr§ cznik akademicki / Pod red. M. Godlewskiego, S. Krawcewicza, T.Wujka. — V-e wyd. — W-wa: PWN, 1977. — 693 s. /
- P§ cherski M., Swi^tek M. Organizacja oswiaty w Polsce w lat. ach 1917 — 1977: Podstawowe akty prawne. — W-wa: PWN, 1978. — 411 s.
- P§ ncherski M. Szkola ogonoksztalc^ca w Polsce Ludowej. — Wroclaw-
- W-wa- Krakow: Zaklad Narodowy im. Ossoliriskich, 1970. — 254 s.
- Pilch T. Szkola i nauczyciel w procesie przemian srodowiska wiejskiego.
- W-wa: PWN, 1977. -- 190 s.
- Pilch T. Krotki raport о najpilniejszych zadaniach w dziedzinie oswiaty i wychowania // Raport. — 1993. — Nr2. — S. 12.
- Piramowicz G. Powinnosci nauczyciela mianowicie zas w szkolach pa-rafialnych i sposoby ich dopelnienia. — W-wa: E. Wende i S-ka, 1919.252 s.
- Piwowarczyk J. Projekt reformy wychowania // Tygodnik Powszechny.1945. — Nrl2. — S. 2.
- VII Plenum КС PZPR. О reformie szkolnictwa podstawowego i srednie-go. — W-wa: KiW, 1961. — 429 s.
- VII Plenum КС PZRP (27−28 listopada 1972 г.): Podstawowe doku-mentu i materialy. — W-wa: KiW, 1973. — 125 s.
- Polny R. О post^pie pedagogicznym // Nowa szkola. 1967. Nr5.1. S. 7 9.
- Polska 2000. Ksztalcenie dla przyszlosci. Cz§ sc II. Struktura i tresci systemu szkolnego. — Wroclaw- W-wa- Krakow- Gdansk: Ossolineum, 1972. — 266 s.
- Pomykaio W. Ksztaltowanie idealu wychowawczego w PRL w latach 1944 — 1976. — W-wa: KiW, 1977. — 508 s.
- Potyrala B. Szkola podstawowa w Polsce 1944 1984. Uwarunkowania spoleczno-polityczne. — W-wa: WSiP, 1987. — 180 s.
- Poznariski K. Mysl pedagogiczna Bronislawa Trentowskiego // Historia wychowania. — W-wa: PWN, 1967. — T. 2. — S. 245−255, 521−535.
- Program partii // Wyzwolenie, 1918. — Nr49. — S.3.
- Program reformy szkolnictwa // Ruch pedagogiczny, 1969. — Nrl. —
- Program nauczania osmioklasowej szkoly podstawowej. — W-wa: PZWS, 1963. 716 s.
- Program nauczania liceurn ogolnoksztalcy/'ogo, Klasy I IV. (Tymcza-sowy). — W-wa: PZWS, 1966. — 432 s.
- Przez oswiat§ — do pot§ gi Panstwa Polskiego. — Lwow: Wyd. MS, 1928. — 52 s.
- Przeclawska A. Ksi^zka w zyciu wspolczesncj mlodziezy. — W-wa: NK, 1962. — 186 s.
- Przedziecki A. Podroze po Polsce w XII i XV w. — W-wa: 1844. — T. 4. — S. 153 154.
- Ptak I. Szkolne autobusy na kolkach? // Trybuna Ludu. — 1988. —28 marca. — S. 2. *
- Radlinska H. Ksi^zka wsrod ludzi. — W-wa: Swiatowid, 1946. — 423 s.
- Radlinska H. // Przegl^d Socjologiczny. — W-wa, 1937. — T. 5. — S. 319−340.
- Radlinska H. Pedagogika spoleczna / Wst^p oprac. R. Wroczyriski i A. Kaminski. — Wroclaw: Ossolineum, 1961. — 477 s.
- Radlinska H. Oswiata doroslych. Problemy, historia, formy organiza-cyjne. — W-wa: LIOiK, 1947. — 278 s.
- Radlinska H. Pisma pedagogiczne. W 3 t. Т. 1. — Wroclaw: ,. Zaklad im. Ossolinskich, 1961. —- 477 s.
- Rataj M. Post^p pedagogiczny w szkolnictwic // Zycie Partii. — 1966. .Nrl. S. 12 — 15.
- Ratajelc Z. Wiedza i umiej^tnosci pedagogiczne nauczycieli. — W-wa: JKN im. Wl. Spasowskiego, 1987. — 174 s.
- Ratajek Z. Kontrola i ocena pracy nauczyciela // Nauczyciel i Wychowanie. — 1976. — M 3. — S. 75−85.
- Raport о stanie oswiaty w PRL. — W-wa: PWN, 1973. — 489 s.
- Raport о stanie i kierunkach rozwoju edukacji narodowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. — W-wa: PWN, 1989. — 446 s.
- Rocznik statystyczny szkolnictwa (1944/45−1966/67). — W-wa: GUS, 1967. — 557 s.
- Rodzice, dzieci, wycliowanie poradnik dla rodzicow / Pod red. B. Mi-lewicza. — W-wa: NK, 1968. — 336 s.
- Rola nauczyciela w ksztaitowaniu osobowosci mlodego pokolenia w roz-wini§ tym spoleczeristwie socjalistycznym. — W-wa: WSiP, 1978.—422 s.
- Rowid H. Podstawy i zasady wychowania. — W-wa: Wydawnictwo Oswiatowe «Wspolna Sprawa», 1946. — 379 s.
- Rozporz^denie prezydenta Rzeczypospolitej о kwalifikacjach zawodo-wych nauczycieli szkol powszechnycli: Z dnia 6 marca 1928 r. // Dz. Urz. — 1928. — Nv28, poz. 258.
- Rozwoj systemu oswiaty w latach 1961−1984 / Ministerstwo Oswiaty i wychowania. — W-wa: WSiP, 1985. — 123 s.
- Rychlinski St. Zaleznosci procesow demokratyzacji kultury dla dynami-ki spolecznej // Przegl§, d socjologiczny. — 1959. — Т. XIII, z. 1.
- Rudzinski J. Kto uczy nasze dzieci // Kultura. — 1988. — 31 sierpnia. — S. 4.
- Rynio A. Wychowanie miodzizy w nauczaniu Kardynala Stefana Wy-szynskiego. — Lublin, 1995. — 338 s.
- Rys J. Szkolnictwo parafialne w miastach Malopolski w XV wieku. — W-wa, PWN, 1995. — 150 s.
- Sawicka A. Wspolpraca przedszkola z rodzicaini. — W-wa: WSiP, 1978.
- Sempolowska S. Pisma pedagagiczne i oswiatowe. W-wa: PZWS, 1960. — 561 s.
- Siwek В., Zaj§, czkowski A. Wychowanie obywatelskie w szkole podsta-wowej: Materialy pomocnicze dla nauczycieli. — W-wa: WSiP, 1976. — 272 s.
- Shoenbrenner J. Walka о demokratyczng, szkol^ polskg, w latach 1918 — 1922. — W-wa: PZWS, 1963. • 255 s.
- Starnawski J. Sredniowiecze. W-wa: WTSiP, 1989. 392 s.
- Staszyc S. Uwagi nad zuciem Jana Zamojskiego. — Wroclaw: Zaklad im. Ossolinskich, 1952. — 285 s.
- Staszyc S. Pisma i wypowiedzi pedagogiczne. Wroclaw: Zaklad im. Ossolinskich, 1956. — 331 s.
- Stan i perspektywy rozwoju nauk pedagogicznych / Pod red. W. Oko-nia. W-wa: PWN, 1976. 302 s.
- Strzembosz T. Refleksje о Polsce i podziemiu, 1939 1945. — W-wa: Agencja Omnipress, 1990. — 131 s.
- Sosnicki K. Istota i cele wychowania. — W-wa: NK, 1967. — 236 s.
- Slawinski S. // Polityka. — 1993. — Nr48. — S. 3.
- Skoczek J. Rozwoj szkolnictwa w Polsce sredniowiecznej. Historia wychowania / Pod red. L.Kurdybachy. — W-wa: PWN, 1967. — Т. 1. — S. 245 267.
- Skrzszewski S. Podstawowe zadania oswiatowe. — W-wa: NK, 1948. — 56 s.
- Spasowski W. Wyzwolenie czloweka w swietle filozofii, sociologii pracy i wychowania ludzkosci. — W-wa: KiW, 1963. — 715 s.
- Spasowski W. Zasady samoksztalcenia. — WT-wa: Wyd. MS, 1923. —
- Suchodolski В. Polska mysl pedagogiczna w okresie Renesansu. — W-wa: PZWS, 1953. — 106 s.
- Suchodolski B. Komisja Edukacji Narodowej. W-wa: Wieclza Powsz., 1972. — 262 s.
- Suchodolski B. U podstaw materialistycznej teorii wychowania. — W-wa: PWN, 1957. — 403 s.
- Suchodolski B. Rola wychowania w spoleczenstwie socjalistycznym. — W-wa: PZWS, 1967. — 267 s.
- Suchodolski B. Narodziny nowozytnej filozofii czlowieka. — W-wa: PWN, 1963. — 619 s.
- Suchodolski B. U podstaw materialistycznej teorii wychowania. — W-wa: PWN, 1957. — 275 s.
- Suchodolski B. Wychowanie dla przyszlosci. — 3-ie wyd. — W-wa: PWN, 1968. — 464 s.
- Suchodolski B. Podstawy wychowania socjalistycznego. — W-wa: KiW, 1967. — 332 s.25G. Szczepariski J. Spoleczne uwarunkowania rozwoju oswiaty. — 1-е wyd. — W-wa: WSiP, 1989. — 152 s.
- Szczerba W. Dzialalnosc spoleczna jako czynnik wychowania. — W-wa: PZWS, 1966. — 172 s.
- Szkolnictwo 1990−91. Rocznik statyctyczny. — W-wa: GUS, 1991. — 250 s.
- Szymanski M. Procesy selecji w szkolnictwie ogolnoksztalc§, cym. — W-wa: PWN, 1988. — 308 s.
- Szymanski M. Modernizacja systemu szkolniego na wsi. — W-wa: PWN, 1978. — 315 s.
- Sniadecki J. О fizicznym wychowaniu dzieci. — Wroclaw. Zaklad im. Ossoliiiskich, 1956. 129 s.
- Tomicki J. II Rzeczpospolita probleiny integracji. Zeszyty histo-ryczne // Glos nauczycielski. — 1984. — Nr51.
- Topolski E. Polska nowozytna (1501−1795) / Pod red. J.Topolskiego. — W-wa: PWN, 1985. — S. 254−416.
- Trentowski B. Chowanna czyli system pedagogiki narodowej jako umie-j^tnosci wychowania, nauki i oswiaty, slowem wyksztalcenia naszej mlo-dziezy // Wstep i opracowanie A.Wolicki. Wroclaw: Zaklad im. Ossoliiiskich, 1970. — T. 1−2.
- Tulodziecki W. Zalozenia reformy szkoly podstawowej. — W-wa: PZWS, 1956. — 270 s.
- Turos L. Androgogika. — W-wa: PWN, 1976. — 403 s.
- Tyczka Z. Socjologia rodziny. — W-wa: PWN, 1979. — 247 s.
- Uchwala N276 Prezydium Rz$du w sprawie ulepszenia systemu ksz-talcenia nauczycieli szkol podstawowych i srednich: Z dnia 18 maja 1954 r. // Dz. Urz. MO. — 1955. — Nr7, poz. 57.
- Uchwala Sejmu PRL z dnia 13 pazdziernika 1973 r. w sprawie systemu edukacji narodowej // Monitor Polski. — 1973. — Nr44.
- Urbariczyk F. Dydaktyka doroslych. — 2-ie wyd. Wroclaw: Osso-lineum, 1973. 216 s.
- Ustawa dotyczna uwzglQdnicnia potrzeb s/kolnych muicjszosci: Z dnia 12 wrzesnia 1917 r. // Dz. urz. Dep. WRiOP.
- Ustawa о tymczasowym ustroju wladz szkolnych: Z dnia 4 czerwca 1920 r. // Dz. urz. — Nr50, poz. 304.
- Ustawa о zakladaniu i utrzymywaniu szkol powszechnych: Z dnia 17 lutego 1922 r. // Dz. Urz. — Nrl8, poz. 143.
- Ustawa о budowie publicznych szkol powszechnych: Z dnia 17 lutego 1922 r. // Dz. Urz. — 1922. — Nrl8, poz. 144.
- Ustawa о ustroju szkolnictwa z dnia 11 marca 1932 r. // Dz. Urz. — 1932. — Nr38, poz. 389.
- Ustawa о rozwoju systemu oswiaty i wychowania: z dnia 15 lipca 1961 roku // Dz. Urz. — 1961. — Nr32, poz. 160.
- Ustawodawistwo szkolne za czasow Komisji Edukacji Narodowej / Ze-bral J.Lewicki. — Krakow: 1925. — 78 s.
- Walczak M. ZNP wczoraj i dzis. — W-wa: KiW, 1968. — 181 s.
- Walczyna J. Integracja procesu nauczania w klasach I-IV. — W-wa: PWN, 1972. 258 s.280. WAPL SOS 381.
- Wiloch T. Srednie dla kazdego // Glos nauczycielski. — 1984. -24−25 listopada. — S. 1.
- Wiloch T. Radziecki system oswiatowo-wychowawczy. — W-wa: PWN, 1962. — 195 s.
- Wiloch T. System szkolny. —2-ie wyd. —W-wa: PWN, 1977. — 192 s.
- Wiloch T. Wst§ p do pedagogiki porownawczej. — Lublin: UMCS, 1969. — 160 s.
- Wiloch T. Rekrutacja na studia w aspektach systemu edukacji narodowej // Ruch pedagogichny. — 1985. — Nrl — S. 60.
- Wiloch Т. О powszechnosci ksztalcenia na poziomie srednim. — W-wa: PZWS, 1965. — 176 s.
- Wilgocka-Okon В. О badaniu dojrzalosci szkolnej. — W-wa: PZWS, 1971. — 74 s.
- Wilgocka-Okori B. Wst (-p. Rola edukacji wczesnoszkolnej w systemie wychowania socialistycznego // Edukacja wczesnoszkolna: Praca zbiorowa / Pod red. B. Wilgockiej-Okori. — W-wa: WSiP, 1979. — S. 5 17.
- Wilgocka-Okoii B. Recenzja. // Kwartalnik Pedagogiczny. — 1979, Nr3. — S. 142−146. — Rec. na ks.: Jadwiga Walczyna. Ivsztaltowanie Postaw spoleczno-moralnych dzieci w wieku predszkolnym. — W-wa: WSiP, 1978. — 272 s.
- Wilgocka-Okon B. Obci^zenie uczniow a optymalizacja pracy szkoly. — W-wa: PWN, 1976. — 238 s.
- Wisniecka Z. Film dydaktyczny // Rodzina i szkola. 1977. — Nrll.1. S. 10.
- Wojnar I. Teoria wychowania estetycznego — zarys problematyki. — W-wa: PWN, 1976. — 360 s.
- Wojnar I. Perspektywy wychowawcze sztuki. — W-wa: NK, 1966. — 272 s.
- Wojnar I. Nauczyciel i wychowanie eststyezne. — W-wa: PZWS, 1968.147 s.
- W opinii delegatow // Glos nauczycielski. —¦ 1986. 20 lipca. — S. 1.
- Woloszyn S. Zrodla do dziejow wychowania i mysli pedagogicznej: W 3 t. — W-wa: PWN, 1965−1966. — T. 1−3.
- Woloszyn S. Dzieje wychowania i mysli pedagogicznej w zarysie. — W-wa: PWN, 1964. — 821 s.
- Wroczynski R. Oswiata i mysl pedagogiczna w Krolestwie Polskim w ostatnich dziesi^coleciach XIX w. // Historia wychowania / Pod red. L.Kurdybachy. — W-wa: PWN, 1967. — T. 2. — S. 645−673.
- Wroczynski R. Dzialalnosc Anieli Szycowny // Historia wychowania.
- W-wa: PWN, 1967. — T. 2. — S. 666−668.
- Wroczynski R. Wprowadzenie do pedagogiki spolecznej. — W-wa: PWN, 1960. — 252 s.
- Wroczynski R. Wychowanie poza szkolg,. — W-wa: PZWS, 1968. — 184 s.
- Wroczynski R. Pedagogika spoleczna. — 2-ie wyd. — W-wa: PWN, 1976. — 394 s.
- Wroczynski R. Mysl pedagogiczna i programy oswiatowe w Krolestwie Polskim na przelomie XIX i XX w. -- W-wa: PZWS, 1963. — 264 s.
- Wroczynski R. Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu. — Wroclaw etc.: Ossolineum, 1979. — 393 s.
- Wujek T. Praca domowa i wypoczynek uczniow. — W-wa: PZWS, 1969. — 146 s.
- Wycech Cz. Z dziejow tajnej oswiaty w latach okupacji 1939−1944. — W-wa: NK, 1964. — 285 s.
- Wywiad z Janein Pawieni II. Skrot przechuku z «La Stampa» // Gazeta wyborcza. — 1993. — s. 12−13.
- Wybrane zagadnienia z EWIKANu 88. — W-wa: WSiP, 1989. Т. 1. — 430 s.
- Zaczyriski P. Trzydziestoletnia wi§ z dydaktvki Polskiej z dydaktyk§, radziecka // Kwartalnik Pedagogiczny. — 1978. — Nr2. — S. 42.
- Zarys pedagogiki: W 2 t. / Pod red. B. Suchodolskiego. — W-wa: PWN, 1959. — T. 1−2.
- Z badari nad ksztalceniem doroslych / Pod red. M. Siemienskiego. — Wroclaw: Ossolineum, 1964. —¦ 119 s.
- Zigner G. О stanie szkolnictwa // Wies wspolczesna. — 1973. — Nr3. — S. 101.
- VI zjazd Polskiej Zjednocznej Partii Robotniczej (6−11 grudnia 1971 г.): Podstawowe materialy i dokumenty. — W-wia: KiW, 1972. — 318 s.