Творчество Тауфика Айди
Диссертация
Апробация работы. Основные положения диссертации были изложены в выступлениях и докладах на конференциях: итоговая конференция ученых Казанского (Приволжского) федерального университета (2011), конференция молодых ученых и аспирантов Института языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова АН РТ «XXI гасыр фэне: Филология Ьэм сэнгать белеме мэсьэлэлэре» («Наука XXI века: проблемы филологии… Читать ещё >
Содержание
- ГЛАВА I. ИСТОКИ ЖАНРА САЯХАТНАМЕ И СВОЕОБРАЗИЕ ПУТЕВЫХ ЗАМЕТОК Т. АЙДИ
- 1. 1. К вопросу определения жанра «путешествия» в литературоведении
- 1. 2. История формирования и эволюция жанра в татарской литературе
- 1. 3. Картина татарского мира в саяхатнаме Т.Айди. Типология жанра
- ГЛАВА II. ДЕТЕКТИВНЫЙ СЮЖЕТ В ТАТАРСКОЙ ЛИТЕРАТУРЕ И ТВОРЧЕСТВО Т. АЙДИ
- 2. 1. Жанр детектива и особенности его развития в татарской литературе
- 2. 2. Роль детективного сюжета в романе «Жало змеи» и в повести «Круг»
- Т. Айди
- 2. 3. Система образов и художественная природа прозы Т. Айди
Список литературы
- Айди Т. Взятка дьяволу: Роман / Пер. с татар. Г. Садыковой. Казань: Аваз, 2000. 358 с.
- Эйди Т. АЬ, туган каумем газиз! Казан: Аваз, 1999. 333 б.
- Эйди Т. Безгэ ни булды? Казан: Татар, кит. нэшр., 1991. 184 б.
- Эйди Т. Бож-ра: (повесть). Казан: Татар, кит. нэшр., 1978. 207 б.
- Эйди Т. Венада очрашу: Бэян // Казан утлары. 2001. № 5. Б. 100−123.
- Эйди Т. Дачада: Хикэя: кече яшьтэге балалар очен. Казан: Аваз, 2000. 29 б.
- Эйди Т. Елан угы: роман. Казан: Татар, кит. нэшр., 1991. 368 б.
- Эйди Т. Иблискэ ришвэт: роман. Казан: Аваз, 2000. 375 б.
- Эйди Т. Идел-Йорттан еракта: Хикэя // Идел. 2001. № 4. Б. 4−9.
- Эйди Т. Иертэ безне язмышлар. Казан: Аваз, 1999. 318 б.
- Эйди Т. Кайда да кадерле. Казан: Татар, кит. нэшр., 1984. 176 б.
- Эйди Т. Кайту: Хикэя // Мэдэни щжга. 2001. 13 апрель.
- Эйди Т. Кардэшлэр кочагында. Казан: Аваз, 2000. 380 б.
- Эйди Т. Ожмах утравы. Казан: Аваз, 1999. 317 6.
- Гайнуллин М. Дуслыкта коч. Публицистик мэкалэлэр, эдэби очерклар. Казан: Татар, кит. нэшр., 1973. 248 б.
- Галиуллин Т. Хаж, га зыярэт шэхси эшме? // Дэгъва. Казан: Татар, кит. нэшр., 1995. Б. 106−130.
- Гарифуллин С. Европаны аркылыга-буйга. Сэяхэтнамэ // Казан утлары. 2010. № 12. Б. 160−163.
- Зэйдулла Р. Мин дэ булдым Истанбулда // Идел. 1994. № 7. Б. 54−59.
- Исмэгыйль ara сэяхэте / Текст басмага эзер. Э. Х. Алеева // Эзлэнулэр, уйланулар, табышлар. Казан: Татар, кит. нэшр., 1989. Б. 74−96.
- Исхакый Г. Ислам мэмлэкэтлэрендэ // Мицнегулов X. Гаяз Исхакыйныц меЬажирлектэге ижаты. Казан: Татар, кит. нэшр., 2004. Б. 75−137.
- Камал Г. Истамбул мэктуплэре // Казан утлары. 1999. № 4. Б. 167−179. Кэрими Ф. Г. Морза кызы Фатыйма. Сайланма эсэрлэр. Казан: Татар, кит. нэшр., 1996. 414 б.
- МицнегуловX. Деньяда суземез бар. Казан: Татар, кит. нэшр., 1999. 336 б. Мэхмутов М. Татарлар Америкада// Мирас. 1993. № 4. 102−105. Мэндиев М. С. Ж^ир йезендэ алты кыйтга. Юлъязмалар. Казан: Татар, кит. нэшр., 1992. 122 б.
- Мушинский Э. Яцгырлы Финляндиядэ: Сэяхэтнамэ // Казан утлары. 2006. № 4. Б. 149−154.
- Нарыков Э. Дуслар янында // Совет эдэбияты. 1958. № 7. Б. 76−88. Нури 3. Румыниядэ ун кен // Совет эдэбияты. 1958. № 12. Б. 83−93. Очерки Марджани о восточных народах. Казань: Татар, кн. изд-во, 2003. 175с.
- Рэшитов Э. Сэяхэтнамэ. Казан: Татар, кит. нэшр., 1978. 80 б. Фэйзуллин Р. Г. Ж^ырларда ил гаме: Эдэби-публицистик мэкалэлэр Ьэм юл язмалары. Казан: Татар, кит. нэшр., 1984. 264 б.
- Фэйзуллин Р. Сайланма эсэрлэр 6 томда. Т. 6: Юлъязмалар. Нэсер-парчалар. Эцгэмэлэр. Казан: Татар, кит. нэшр., 2005. 414 б.
- Фэйзуллин Р. Хуш, Италия! Исэнме, Ватан! // Казан утлары. 1986. № 12. Б. 140−153.
- Фэхреддинев P.C. Болгар вэ Казан тереклэре. Казан: Татар, кит. нэшр., 1993. 287 б.
- Хэкимщанов Ф. «Анадолу ж-ирендэ» // Мирас. 1992. № 5. Б. 114−117. Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 4. Б. 112−115.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 6. Б. 74−83.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 7. Б. 94−97.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 8. Б. 109−115.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 9. Б. 112−116.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2004. № 12. Б. 60−63.
- Хэлим А. Урта Азиядэге уртакларымда: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2005. № 1. Б. 71−75.
- Хвсэен М. Казагстанныц чирэм жирлэрендэ // Совет эдэбияты. 1958. № 8. Б. 65−77.
- Хеснияр 3. Кытайлар безне белэме? // Мэйдан. 2006. № 7. Б. 95−97. Шэйхетдин Д. Ерак сэфэр, ак юллар: (Сэяхэтнамэ) // Мирас. 2005. № 2. Б. 91−94.
- Юные В. 6000 кон чит иллэрдэ: сэяхэтнамэ, публицистика Ьэм хикэялэр. Казан: Татар, кит. нэшр., 2000. 317 6.
- Юные М. Энж-е эзлэучелэр. Повестьлар, хикэялэр Ьэм юл язмалары. Казан: татар, кит. нэшр., 1979. 174 б.
- Юнысов М.З. Юлда уйланулар: Ирекле жанр. Казан: Татар, кит. нэшр., 1990. 415 б.1. На русском языке
- Адамов А. Мой любимый жанр детектив. Записки писателя. М.: Советский писатель, 1980. 312 с.
- Алеева АХ. Восток и тюркский мир в татарских саяхетнамэ / А. Х. Алеева // Ученые записки Казанского государственного университета. Том 149, Серия «Гуманитарные науки», Кн. 4, 2007. С. 149−153.
- Алеева А.Х. Путешествие Исмагил ara в Индию (Исследование языка татарских путевых записок XVIII в. «Исмагил ara сэяхетнамэсе»), Казань, 1993. 166 с.
- By лис А. В мире приключений. Поэтика жанра. М.: Советский писатель, 1986. 334 с.
- Галлямова А.Г. История Татарстана: модернизация по-советски (вторая половина 1940-х первая половина 1980-х гг.). Казань: Магариф, 2010. С. 190 204.
- Гуминский В.М. Открытие мира, или Путешествия и странники: О русских писателях 19 в. Москва: Современник, 1987. 286 с.
- Исхакова А.Х. Некоторые лексические особенности «Путевых записок Исмагил Бикмухаммед углы». (Материалы IV конференции молодых научныхработников ИЯЛИ им. Г. Ибрагимова Казанского филиала АН СССР). Казань, 1976. С. 145−147.
- Канторович В.Я. Заметки писателя о современном очерке. М.: Советский писатель, 1973. 543 с.
- Карамзин Н.М. Письма русского путешественника. Ленинград: Наука: Ленинградское отделение, 1988. 717 с.
- Михелъсон В.А. Эстетическая концепция древнего «хождения» и русский путевой очерк // Эстетические взгляды писателя и художественное творчество. Сборник статей. Книга вторая. Краснодар, 1977. С. 3−18.
- Мустафин Р. Неизвестный известный писатель // Казанские ведомости. 2001. 4 мая.
- Панцерев К.А. Путевой очерк: эволюция и художественно-публицистические особенности жанра. Автореф. дис.. канд. филол. наук. СПб.: С.-Петерб. гос. унт, 2004.21 с.
- Скибина О.М. Поэтика жанра путевого очерка 80−90-х годов XIX века // Филологические науки. 2002. № 5. С. 102−111.
- Старцев А.И. Радищев в годы «Путешествия». М.: Советский писатель, 1960. 266 с.
- Татарская энциклопедия: в 6-и томах. Т. 5. Казань, 2010. 374 с.
- Усманов М.А. Записки Исмагила Бекмухамедова о его путешествии в Индию. // «Ближний и Средний Восток. История. Экономика», Сб. Статей. М., 1967. С. 88−92.
- Хисамова Ф.М. Путевые записки рапорт Абдулнасыйра Субханкулова о поездке в Бухару (начало XIX в.) // Фэнни язмалар. 2001. Казань, 2002. С. 324 329.
- Шадрина М.Г. К вопросу о становлении и развитии жанра путешествий // Русский язык в школе. 2003. № 3. С. 78−83.
- XVIII йез татар эдэбияты: Проза. Казан: Г. ИбраИимов исем. Тел, эдэбият Ьэм сэнгать институты. 2012. 444 б.
- Алеева, 2008а Алеева Э. Х. Галиэсгар Камалньщ «Истанбул мэктуплэре"ндэ жанр хасиятлэре // Эдэби мирас Ьэм текстология: (мэкалэлэр жыентыгы). Казан, 2008. Б. 4−18.
- Алеева Э.Х. Исмэгыйль ara сэяхэте II Эзлэнулэр, уйланулар, табышлар. Казан: Татар, кит. нэшр., 1989. Б. 73−74.
- Алеева, 20 086 Алеева Э. X. Сэяхэтнамэлэр жанры усешендэ Мехэммэт МэЬдиев юлъязмалары Ьэм аларныц сэнгатьчэ эшлэнеше // Эдэби мирас Ьэм текстология: (мэкалэлэр ж-ыентыгы). Казан, 2008. Б. 68−81.
- Алеева Э.Х. ШиЬабетдин Мэржанинец Гарэбстанга сэфэре вакытында язылган сэяхэтнамэсенец жанр узенчэлеклэре // Фэнни Татарстан = Фэнни Татарстан. 2003. № ¾. Б. 105−110.
- Алиева Э.Х. Татар кулъязма сэяхэтнамэлэрнец текстологик узенчэлеклэре // Татар эдэбияты текстологиясе мэсьэлэлэре: (Урта гасырлар XX йез башы). Казан, 2006. Б. 50−54.
- Алиева, 2011а Алиева Э. Хаж-намэлэр жанрыныц формалашуы Ьэм усеше // Эдэби мирас Ьэм текстология. Икенче чыгарылыш. Казан, 2011. Б. 3−16.
- Ахунов Г. Мэгълуматлар доньясы, яки безгэ ни булды // Ватаным Татарстан. 1992. 29 май.
- Эдэбият белеме сузлеге / Тез.-ред. А. Г. Эхмэдуллин. Казан: Татар, кит. нэшр., 1990. 238 б.
- Эдэбият белеме: Терминнар Ьэм тешенчэлэр сузлеге. Казан: Мэгариф, 2007. 231 б. ддиплэребез: биобиблиографик белешмэлек: 2 томда: 1 том / тез. Р. Н. Даутов, Р. Ф. Рахмани. Казан: Татар, кит. нэшр., 2009. Б. 71−73.
- Эмирхан И. Иертэ безне язмышлар // Мэдэни ж-омга. 1999. 17 декабрь. дхмэтэцан М. Купкырлы калэм иясе // Килер бер кон. Казан: Татар, кит. нэшр., 1998, Б. 229−237.
- Эхмэтщэнов М. Иблискэ ришвэт // Ватаным Татарстан. 2000. 9 июнь. Эхмэтщанов М. Халкым сине онытмас, Тэуфикъ туган // Мэдэни ж-омга. 2001. 10 август.
- Батулла Р. Эсэрлэр. Казан: Татар, кит. нэшр., 2007. Т. 2: Мэкалэлэр, сэяхэтнамэлэр. 2007. 431 б.
- Бэдертдинова Л. МеИащфлэр эзеннэн йереп. //Мэгърифэт. 2000. 30 июнь. Гайнетдин М. Хакыйкать юлыннан (Эдэби тэнкыйть). Казан: Татар, кит. нэшр., 2001. 319 б.
- Гайнуллин М. Кенчыгыш Ьэм татар эдэбияты // Совет эдэбияты. 1958. № 9. Б. 82−93.
- Галиев Э. Йертэ безне язмышлар // Идел. 2001. № 9. Б. 54−59. Галиуллин P.P. Татар эдэбиятында детективньщ эволюциясе. Казан: РИЦ «Школа», 2007. 160 б.
- Галиуллин Т. Мохэммэт МэЬдиев йолдызлыгы. Роман-эссе // Казан утлары. 2012. № 3.61−116 6.
- Галиуллин Т. Уткэнецнэн гыйбрэт ал. / Т. Галиуллин // Дэгъва. Казан: Татар, кит. нэшр., 1995. Б. 210−224.
- Галлэмова Э. Кара болытларга кадалган хатлар // Идел. 1994. № 12. Б. 50−51. Гомэров И. 19 гасыр татар эдэбиятында сэяхэтнамэ жанры // Фэнни язмалар 2001. Казан, 2002. Б. 205−209.
- Гомэров И. Г. Мэгърифэт ж-ырчысы: Гали Чокрыйныц тормыш Ьэм иж-ат сэхифэлэре. Казан: РИЦ «Школа», 2006. 144 б.
- Госманов М. Жанрныц язмышы Ьэм яцаруы // Казан утлары. 2001. № 1. Б. 161−168.
- Гыйлэж-ев А. Бар татарда асыл егетлэр / Эйди Т. Кардэшлэр кочагында. Казан: Аваз, 2000. Б. 375−381.
- Гыйлээщев А. Куцел яктылыгын раслау // Мэдэни ж-омга. 1996. 26 гыйнвар. Гыйлэж-ев А. Татарньщ асыл улларынын, берсе: Тэуфикъ Эйдинен, тууына 60 ел // Ватаным Татарстан. 2001. 25 май.
- Гыйлэж-ев А. Тэуфыйк Эйдигэ хатлар // Идел. 2002. № 5. Б. 40−43. Гыймадиев А. Ибне Батутаныц Идел буена сэяхэте // Татарстан. 1997. № 8. Б. 68−72.
- Гыймадиев A.M. Татар сэяхэтнамэсе Иэм чит ил авторлары // Мирза Казем-бек и отечественное востоковедение: Докл. и сообщ. междунар. науч. конф. Казань, 2001. С. 233−235.
- Даутов Р. Эдипнен- жыентыкларына керми калган эсэрлэреннэн берсе // Казан утлары. 1999. № 4. Б. 166−167.
- Дэулэт Н. Халыкларны якынайта // ШэЬри Казан. 1995. 4 апрель. Закирщанов d.M. 3. Бигиевныц «Мавэраэннэ1гердэ сэяхэт» юлъязмасында милли яцарыш мэсьэлэлэре // Фэнни язмалар 2003. Казан, 2004. Б. 110−115.
- Занидуллина Д.Ф., ИбраЬимов М.И., Эминева В. Р. Эдэби эсэргэ анализ ясау: Урта гомуми белем биру мэктэбе укучылары, укытучылар, педагогикаколледжлары Ьэм югары уку йортлары студентлары ечен кулланма. Казан: Мэгариф, 2005. 111 6.
- Занидуллина Д.Ф., Йосыпова Н.М. XX гасыр татар эдэбияты тарихы: дэреслек. Казан: Казан университеты, 2011. Т. 2: XX йезнен, икенче яртысында татар эдэбияты. 198 б.
- Зэйдулла Р. Кардэшлэр кочагына // Идел. 2000. № 5. Б. 41.
- Исхакый Г. МавараэннэИердэ сэяхэт // Мирас. 1998. № 2. Б. 27−28.
- Камалов, 1999а Камалов Б. Иллэр гизэрнец яца китабы // Ватаным Татарстан. 1999. 17 сентябрь.
- Камалов, 19 996 Камалов Б. Илгизэр калэм иясенец яца китабы // ШэЬри Казан. 1999. 15 октябрь.
- Мэгъсум Нэжип улы Насыйбуллин / Тез. Ф. Галимуллин, Г. Ризванов. Казан, 1995. 72 б.
- Мэхмутов М.И., Хэмзин К. З., Сэйфуллин Г. Ш. Гарэпчэ-татарча-русча алынмалар сузлеге. 2 томда. 2 т. Казан: Иман, 1993. 854 б.
- Миначев М. Тозакта килеш. Тэуфикъ Эйди Ьэм татар гавамы // ШэЬри Казан. 2001. 27 июль.
- Мщнегулов X. Гаяз Исхакыйныц Меселман Кенчыгышына сэяхэте // Гаяз Исхакыйныц мвЬаж-ирлектэге и^аты. Казан: Татар, кит. нэшр., 2004. Б. 65−75.
- Мщнегулов X. Бэхтияр эдип: ЗаЬир Бигиевнец тууына 130 ел. // Казан утлары. 2000. № 10. Б. 171−177.
- Мщнегулов X Гаяз Исхакыйныц меселман кенчыгышына сэяхэте // Казан утлары. Казань. 2004. № 4. Б. 140−146.
- Муллагалиев С. Кузлэремне ачты // Казан утлары. 1991. № 9. 148−149 б.
- Мусин Ф. Детектив турында//Казан утлары. 1985. № 10. Б. 164−182.
- Мусин Ф.М. Кемеш кезге: Эдэби тэнкыйть мэкалэлэре. Казан: Татар, кит. нэшр., 1989. 256 б.
- Низамиев Р. Биеклектэ калу // Татарстан. 2001. № 10. Б. 58−59.
- Рэмиев 3. Китапларда сэяхэтнамэлэр // Татар иле. 1999. № 44−45.
- Рэхимова Б. Ул беренче иде // Казан утлары. 2004. № 6. Б. 163−169.
- Рэхимова Б. Ул беренче иде // Мэдэни ж-омга. 2003. 7 март. Сэяхэтнамэлэр / тез. Мэрданов Р. Ф. Казан: «Милли китап» нэшрияты, 2011.84 6.
- Синугыл д. Канлы тарих эзлэреннэн // Социалистик Татарстан. 1991. 31 май. Тавлин Г. Биек дуваллар артында // ШэЬри Казан. 1992. 31 гыйнвар. Татар эдэбияты тарихы. 6 томда. Т. 1. 1984. 567 б.
- Татарстан Язучылар берлеге идарэсе. Тэуфикъ Эйди // Мэдэни ж-омга. 2001. 6 апрель.
- Танирж-анов Г. Тарихтан эдэбиятка. Казан: Татар, кит. нэшр., 1979. 168 б. Тэуфикъ Эйди //ШэЬри Казан. 2001. 6 апрель. Б. 4. Т. Эйдигэ 50 яшь // Казан утлары. 1991. № 5. Б. 188.
- ТвхфиХ. Язмышлар Ьэм ялгышлар // Казан утлары. 1991. № 9. Б. 149−150. Тукай Г. Эсэрлэр. 5 томда. Казан: Татар, кит. нэшр., Т. 5: Истэлеклэр. Юлъязмалар. Хатлар. Мэсэллэр Ьэм балалар ечен хикэялэр (1902−1913). 1986. 368 б.
- Фэйзуллин Р. Эйдэуче: (Тэуфикъ Эйдинен, куптомлыклары чыгу уцаеннан) // Казан утлары. Казан. 2006. № 5. Б. 136−141.
- Фэттах H. Узе булып калды // ШэЬри Казан. 1991. 14 май. Фэсхиев И. Миллэт ускэндэ усэр, миллэт яшэгэндэ яшэр.: ЗаЬир Бигиевнец тууына 130 ел. // Мэдэни щжга. 2000. 13 октябрь.
- Фэхреддинев P.C. Болгар вэ Казан тереклэре. Казан: Татар, кит. нэшр., 1993. 287 б.
- Халитов Я. Кызык Ьэм файдалы // ШэЬри Казан. 1995. 4 апрель. Хатипов Ф. Мелкэтебезне барлаганда // Мелкэтебезне барлаганда: Ижади портретлар, тэнкыйди-теоретик мэкалэлэр. Казан: Татар, кит. нэшр., 2003. 273 б.
- Хафизов С.Х. XIX йезнец икенче яртысында татар прозасы: Югары мэктэплэрнен татар теле Ьэм эдэбияты булеге студентлары ечен уку ярдэмлеге итеп тэкъдим ителэ. Уфа, 1979. 79 с.
- Хэбибуллина Ч. Миргазиян Юные маринист-эдип // Фэнни язмалар — 2002. Казан, 2003. Б. 163−166.
- Хэмидуллин JI. Миллэтем дип янып яшэде // Гасырлар авазы. 2011. № ½. Б. 83−91.
- Хэмидуллина А., Хэсэнова Ф. Ф. Хэзерге татар эдэбиятында XIX гасырныц сэяхэтнамэ жанры традициялэре // Milli тэсЬшэт / Татар дэулэт гуманитар институты- Татар тюркология мэркэзе. Казань. 2006. № 12. Б. 37−38.
- Хисмэтуллин X. Сэяхэтнамэлэр / X. Хисмэтуллин // Борынгы татар эдэбияты. Казан, 1963. Б. 522−526.
- Хисмэтуллина Р. Тэуфикъ Эйди, татар халкы Ьэм милли хэрэкэт // ШэЬри Казан. 2001. 1 июнь.
- Хеснияр 3. Кытайлар безне белэме? // Мэйдан. 2006. № 7. Б. 95−97. Шэрипов d.M. XVIII йез эдэбиятыныц кайбер жанрлары (Сэяхэтнамэ Иэм васыятьнамэ) // Татар теле Ьэм эдэбияты. бнчы китап. Казан, 1977. Б. 98−106.
- Эзлэнулэр, уйланулар, табышлар / Тез. А. К. Тимергалин. Казан: Татар, кит. нэшр., 1989. 295 б.
- КУШЫМТА Т. Эйдинец басылып чыккан язмалары
- Перспективный был парень // Советская культура. 1975. 27 мая.
- Сэхнэгэ мэзэк кирэкме? // Социалистик Татарстан. 1976. 11 март.
- Игезэк Абдуллиннар // Казан утлары. 1976. № 8. Б. 122−128.
- Ьаман куз алдында // Казан утлары. 1976. № 12. Б. 167−169.
- Хезмэте сэхнэ курке // Казан утлары. 1976. № 12. Б. 162−167.
- Былбыллар сайратучы // Казан утлары. 1977. № 8. Б. 134−141.
- Бояфа. Мажаралы повесть // Казан утлары. 1978. № 7. Б. 4−73.
- Гаделлек Ьэм ирек ж-ырчысы // Казан утлары. 1978. № 7. Б. 125−126.
- Тылсымлы сурэтче // Казан утлары. 1979. № 3. Б. 114−121.
- Заманныц кайнар сулышы // Социалистик Татарстан. 1979. 22 июнь.
- Татар сэхнэсе // Татарстан яшьлэре. 1979. 26 июль.
- Атомны йегэнлэуче // Казан утлары. 1979. № 8. Б. 143−150.
- Якты эз // Казан утлары. 1979. № 8. Б. 179−180.
- Тылмач кына тугел // Казан утлары. 1979. № 10. Б. 183−186.
- Тел дигэн дэрья бар // Казан утлары. 1980. № 3. Б. 89−100.
- Нинди матур син, денья // Кызыл тац. 1980. 15 август.
- Хэрэкэтнец шигъри гузэллеге // Азат хатын. 1980. № 9. Б. 12−13.
- Карацгылык патшасыныц сердэше. Очерк // Казан утлары. 1980. № 10. Б. 120−123.
- О татарах живущих в Сибири // Вечерняя Казань. 1981. 10 марта.
- Мэрзия ханым истэлеге // Казан утлары. 1981. № 7. Б. 119−123.
- Аталар Ьэм уллар //Казан утлары. 1981. № 12. Б. 94−101.
- Чулпан чэчзге кебек // Азат хатын. 1981. № 12. Б. 9−10.
- Тансык булэк // Кызыл тац. 1982. 8 апрель.
- Уз йезен саклап // Казан утлары. 1982. № 7. Б. 162−164.
- Тылсымлы кеч. Очерк // Казан утлары. 1982. № 11. Б. 102−110.
- Татар китабы тарихы // Социалистик Татарстан. 1983. 24 июль.
- На радость людям // Знамя Труда. 1985. 23 июня.1Со
- Мэскэудэ туган «хыял» // Социалистик Татарстан. 1985. 27 июль.
- Дэверлэрне буйлап килэчэккэ // Казан утлары. 1986. № 3. Б. 162−170.30. ©-метне аклаган калэм. А. Расихка 70 яшь // Казан утлары. 1986. № 9. Б 159−160.
- Рожденный по необходимости // Лоомиц. 1986. № 11.
- Ямь // Азат хатын. 1987. № 2. Б. 16−18.
- Ьенэрле Элэзэн // Казан утлары. 1986. № 9. Б. 116−124.
- Асылташлар сере // Социалистик Татарстан. 1987. 22 январь.
- И, кадерле як! // Казан утлары. 1987. № 3. Б. 87−93.
- Заманнарга куелган Ьэйкэл // Казан утлары. 1987. № 5. Б. 182−188.
- Китап Ьэм укучы // Социалистик Татарстан. 1987. 7−8 июль.
- Дэртле, дэрманлы эдип. М. Хэсэновка 60 яшь // Казан утлары. 1987. № 11 Б. 125.
- Кардэш халыкларныц берсе // Татарстан яшьлэре. 1988. 7 июль.
- Укытучы, матбугат эшчесе, язучы // Казан утлары. 1988. № 5. Б. 178.41. «Кызганычка каршы». // Социалистик Татарстан. 1988. 23 июль.
- Сихри кеч // Казан утлары. 1988. № 8. Б. 100−108.
- Укучы Ьэм китап // Татарстан яшьлэре. 1988. 28 август 4 сентябрь.
- Эдэбиятыбыз компасы // Казан утлары. 1989. № 5. Б. 116−120.
- Усэргэ мэйдан кирэк! // Татарстан яшьлэре. 1989. 4 июль.
- Якты нурлар эзлэгез // Казан утлары. 1989. № 9. Б. 141−152.47. «Теркиядэ барысы да бар!» // Татарстан яшьлэре. 1989. 7 декабрь.
- Елан угы. Роман // Казан утлары. 1990. № 4. Б. 12−85.
- Елан угы. Роман // Казан утлары. 1990. № 5. Б. 12−87.
- Елан угы. Роман // Казан утлары. 1990. № 6. Б. 58−128.
- Уяну галэмэте // Татарстан яшьлэре. 1990. 20 октябрь.
- Хакыйкатькэ яца адым // Казан утлары. 1990. № 10. Б. 131−140.
- Габдерашит Ибрагим //Идель. 1991. № 1. С. 30−31.
- Исэнме, Гагаузстан! // Казан утлары. 1991. № 5. Б. 110−133.
- Теркиядэ ял итегез! // Татарстан яшьлэре. 1991. 21 февраль.
- Ефэк юлы серлэре // ШэЬри Казан. 1991. 7 декабрь.
- Тыелган исем Ьэм иж-ат // Казан утлары. 1992. № 2. Б. 172−173.
- Огни духовности // Известия Татарстана. 1992. 18 июня.59. «Кэсеп итуче генэ морадына ж-итэ» // Ватаным Татарстан. 1992. 19 июнь.
- Кученулэрдэ узгэреш // Казан утлары. 1992. № 8. Б. 87−90.
- Дабружддан сэлам! // Ватаным Татарстан. 1992. 25 сентябрь.
- Йертэ безне язмышлар. Сэяхэтнамэ // Казан утлары. 1992. № 11. Б. 78−119.
- Яшерен васыять // ШэЬри Казан. 1992. 9 декабрь.
- Кардэшлэребез авазы // ШэЬри Казан. 1993. 6 гыйнвар.
- Килэчэккэ ©-мет // Татарстан. 1993. № 2. Б. 87−90.
- Теп дошманыгыз татармы? // Татарстан яшьлэре. 1993. 25 март.67. «Заман» деньяга килгэн яца тэрэзэ // Ватаным Татарстан. 1993. 31 июль.
- Терек рухыныц кезгесе // Заман-Татарстан. 1993. № 7.
- Рэшат Нури Гентэкин // Заман-Татарстан. 1993. № 7.
- Илнец сееклесе // Заман-Татарстан. 1993. № 7.
- Татарныц Равиле бар! // Заман-Татарстан. 1993. № 7.
- Мехэммэт Гайнуллин // Казан утлары. 1993. № 8. Б. 87−90.
- Хэзинэлэр уртак (Терек-татар багланышлары) // Казан утлары. 1993. № 11. Б. 156−170.
- Хэзинэлэр уртак (Терек-татар багланышлары) // Казан утлары. 1993. № 12. Б. 160−167.
- Пэйэми Сафа // Заман-Татарстан. 1993. № 8.
- Теркиядэ мэгариф // Заман-Татарстан. 1993. № 8.
- Тарихи вакыйга // Заман-Татарстан. 1993. № 8.
- Сэет Фаикъ Абасыянык // Заман-Татарстан. 1993. № 9.
- Нэж-ип Фазыл Кысакерэк // Заман-Татарстан. 1993. № 10.
- Рэшат Гомэр Сэйфетдин // Заман-Татарстан. 1993. № 12.
- Терки нигезне ныгытыйк// Заман-Татарстан. 1993. № 13.
- Уйларыбыз уртак булсын // Казан утлары. 1994. № 1. Б. 185.
- Улемсез исем // Казан утлары. 1994. № 2. Б. 147.84. «Ясэви» // «Заман». 1994. 11 март.
- Байлар кайда ял итэ? // «Заман». 1994. 18 март.
- Ah, туган каумем газиз! Эссе // Казан утлары. 1994. № 6. Б. 155−164.
- Кардэшлэр кочагында. Сэяхэтнамэ // Казан утлары. 1994. № 8. Б. 39−105.
- Теркия Беек миллэт мэядгесенэ // Заман-Татарстан. 1994. № 36.
- МинЬаж- маж-аралары, яки Якты йолдыз нурында ялтырарга тырышуныц бер галэмэте // Татарстан хэбэрлэре. 1995. 20 гыйнвар.
- Рухы сынмаган керэшче // Казан утлары. 1995. № 4. Б. 168−169.
- Инкыйраз кезгесе // Казан утлары. 1995. № 4. Б. 182−189.
- Татар китабын ни кетэ? // ШэЬри Казан. 1995. 9 июль.
- Дустыбыз Мэхмэт Чавуш // Казан утлары. 1995. № 6. Б. 153−154.
- Дуслыгыбызны ныгытучы // Заман-Татарстан. 1995. 12 август.
- Кечкенэ дэ теш кенэ. Эстониягэ сэяхэт // Казан утлары. 1995. № 9. Б. 78−131.
- Жрнгиз Дагж-ыга 75 яшь // Казан утлары. 1995. № 9. Б. 187−188.
- Тарихлардан килгэн бергэлек // Мэдэни жомга. 1995. 15 сентябрь.
- Нужно ли разжигать страсти? // Молодежь Татарстана. 1995. № 36.
- Гыйбрэтле хезмэт // Татарстан. 1996. № 1. Б. 60−62.
- Муса Акъегет Теркиядэ // Казан утлары. 1996. № 4. Б. 169−172.
- Казан егете АКШта // Татарстан яшьлэре. 1996. 18 июнь.
- Лукавство истине не поможеть // Татарские края. 1996. № 40.
- Халкыбыз хакында яна суз // Казан утлары. 1997. № 1. Б. 170−177.
- Биектау йолдызлары // Казан утлары. 1997. № 5. Б. 148−162.
- Биектау урлзре // Татарстан. 1997. № 5. Б. 15−25.
- Рухы сынмаган керэшче // Казан. 1997. № 5/6. Б. 86−88.
- Рухы нык ургэ менэ // Казан утлары. 1997. № 6. Б. 175−185.
- Файдалы багланыш // Татарстан. 1997. № 7. Б. 23−26.
- Фэрит Габдерэхим // Татарстан. 1997. № 7. Б. 85.110. «Татарстан» татарлар ечен чыга // Татар иле. 1997. № 18.-4-!<оЪ
- Ерактан кучтэнэч // Татар иле. 1998. № 2−3.
- Жорж Сименон хакында кыскача // Татарстан. 1998. № 2. Б. 91.113. «Ьилял» нур сибэ // Ватаным Татарстан. 1998. 26 июнь.
- Кайда рэхэт яшилэр? // Мэдэни жомга. 1998. 24 июль.
- Себер узебезнеке // Казан утлары. 1998. № 7. Б.123−134.
- ЯЪуд бэхете // Мэдэни жомга. 1998. 7 август.
- Табигатьтэ тигезлек юк//Мэдэни жомга. 1998. 14 август.
- Халыкара эдэби премиялэр яисэ безгэ тэтемэгэн булэклэр // Идел. 1998. № 11. Б.70−71.
- Ьавадагы торнадан кулдагы тургай яхшырак // Татар иле. 1998. № 28.120. 0мет бары узебездэ // Мэдэни жомга. 1999. 23 июнь.
- Татарча сейлэшэбезме? Дересен язабызмы? // Мэдэни жомга. 1999. 12 февраль.
- Эйди Т., Сибат Р. Туксанынчы еллар эдэбияты (Анкетага жаваплар) // Казан утлары. 1999. № 2. Б. 156−161.
- Y3 жырыбыз узэктэ // Казан утлары. 1999. № 6. Б. 118−125.
- Куркумы? Ацламаумы? // Мэдэни жомга. 2000. 21 гыйнвар.